Quốc Gia Dân Tộc

Monday, September 19, 2016

Nhật Ký Biển Đông: Chính Sách Ngoại Giao Nguy Hiểm Của Phi Luật Tân

Nhật Ký Biển Đông hai tuần đầu Tháng Chín ghi nhận những biến chuyển quan trọng như sau:

Tình hình thế giới:

- Reuters ngày 1/9/2016: "Đại Tá Tom Hanson- Phụ Tá Tham Mưu Trưởng Lục Quân Hoa Kỳ nói với Đài Phát Thanh Úc Châu rằng Úc phải lựa chọn liên minh chặt chẽ với Hoa Kỳ hay mối liên hệ kinh tế gắn bó với Hoa Lục và thúc giục Canberra phải có lập trường cứng rắn hơn với Hoa Lục tại Biển Đông."

Dĩ nhiên lời phát biểu của một ông đại tá không phải là tiếng nói chính thức của chính phủ, nhưng chắc chắn đã được cấp trên ra lệnh cho nói như một "quả bóng thăm dò". Anh Quốc và Úc Châu là đồng minh chiến lược của Hoa Kỳ nhưng lại "đi hàng hai" bằng cách hợp tác kinh tế chặt chẽ với Trung Quốc cho nên giữ thái độ "im lặng là vàng" trong một số vấn đề cần phải lên án Hoa Lục. Thế mới hay tiền bạc có thể chia rẽ tình nghĩa vợ chồng, cha con, bạn bè, thầy trò và đồng minh. Úc và Hoa Lục đã ký kết Thỏa Hiệp Mậu Dịch Tự Do ngày 17/6/2015 theo đó hai bên thanh toán thương vụ bằng Úc Kim và đồng Nguyên, không cần Mỹ Kim. Thống kê năm 2011 cho biết thương mại song phương giữa hai quốc gia là 141 tỉ Mỹ Kim. Chính vì thế mà Ô. Trump đã nói huỵch toẹt rằng các đồng minh Hoa Kỳ đã chơi xấu, "free ride" tức hưởng lợi, được Mỹ che chở mà không làm gì cả, nhưng đã bị đối thủ tấn công, bẻ quẹo là Ô. Trump không hiểu biết gì về các vấn đề an ninh toàn cầu.

- CNSNews ngày 9/9/2016: "Hoa Kỳ vừa gửi thêm 400 quân tới Iraq để chuẩn bị tổng tấn công lấy lại Mosul, nâng tổng số lính Mỹ ở Iraq lên 4460." Bà Hillary Clinton đưa ra sách lược giải quyết cuộc chiến Iraq kéo dài đã 13 năm bằng khẳng định "không gửi bộ binh" ((No ground troops). Hoa Kỳ có cả ngàn chuyên viên thượng thặng về chiến lược và chống khủng bố nhưng cuộc chiến Iraq vẫn chưa có lối thoát danh dự cho Hoa Kỳ. "Iraq hóa chiến tranh" đã thất bại. Đem quân ồ ạt vào như lúc Ô. Bush Con tấn công lật đổ Ô. Saddam Hussein thì sợ thương vong cao, mất lòng dân, gửi biệt kích rồi tăng quân nhỏ giọt thì cuộc chiến cứ "cù nhầy" mãi. Nhức đầu quá!

- UPI ngày 9/9/2016: "Một công ty Nga loan báo họ sẽ cung cấp dịch vụ hỗ trợ cho các máy bay trực thăng của Thái Lan và Nam Dương."

- Washington Post ngày 15/9/2016: "Tổng Thư Ký Liên Minh Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg dự trù sớm gặp gỡ Ngoại Trưởng Nga Lavrov để tìm cách giảm bớt những rủi ro đụng độ với Nga."

Có thể NATO đã ngửi thấy mùi Ô. Trump có thể thắng cử và ông đặt ưu tiên "America First"- tức nếu có gì thì Âu Châu tự lo liệu lấy cho nên tìm cách né tránh một cuộc chạy đua vũ trang hay đụng độ quân sự với Nga mà chẳng đem lại lợi ích gì cho Âu Châu.

Chính ra các viên chức Hoa Kỳ không nên cãi vã. Họ là chủ, mình là khách. Nếu có gì không vừa ý thì ghi nhận và sau này phản đối hoặc trình bày bằng đường lối ngoại giao hoặc "trả đũa" tức ông đón tôi thế nào, tôi sẽ đón ông thế ấy. Xem lại đoạn phim ngắn (mà tiếng Việt lai Mỹ gọi là clip), trong đó một bà trong phái đoàn của Ô. Obama cãi nhau với một viên chức Trung Quốc, thật không đẹp tí nào, để đến nỗi họ nói, "Đất nước này là của chúng tôi. Phi trường này là của chúng tôi."

Theo tôi nghĩ, vấn đề lớn như Biển Đông không thể giải quyết trong cuộc họp bên lề G20. Muốn giải quyết chắc chắn phải có "mật đàm" theo kiểu Kissinger/Nixon ngày xưa. Hiện nay Trung Quốc là quốc gia duy nhất trên hành tinh này, "nể Mỹ nhưng không sợ Mỹ". Còn Mỹ thì "không nể Trung Quốc nhưng lại sợ Trung Quốc": Sợ đụng tới thì khủng hoảng kinh tế. Còn nếu chiến tranh thì sợ hai bên đều hủy diệt.

Tình hình Syria:

- AFP ngày 1/9/2016: "Iran- đồng minh quan trọng của Damascus thúc giục Thổ Nhĩ Kỳ kết thúc cuộc can thiệp quân sự vào Syria đã kéo dài một tuần lễ và nói rằng đó là sự vi phạm chủ quyền của Syria không thể chấp nhận được."

- AFP ngày 4/9/2016: "Quân đội chính phủ đã chiếm một trường huấn luyện thiết giáp phía nam của Aleppo, lại một lần nữa bao vây những khu vực do phiến quân chiếm giữ ở phía đông." Trong khi đó Ô. John Kerry và Ô. Lavrov đã gặp nhau vài lần nhưng chưa đi tới một thỏa thuận nào cho Syria. Ô. Putin và Ô. Obama cũng đã gặp nhau bên lề G20 Hàng Châu nhưng cũng không tiến tới một giải pháp nào. Ngày 8 & 9/9/2016 hai Ô. John Kerry và Lavrov lại gặp nhau tại Genève để bàn về một giải pháp cho Syria. Theo ABC News ngày 8/9/2016, quân đội Syria và đồng minh đã lấn chiếm thêm một số vị trí nằm ở phía đông Aleppo và bảo vệ con đường tiến vào khu vực phía tây và dự trù mở cho dân chúng đi lại.

Cách đây vài hôm, Ô. Gary Johnson- chủ tịch Đảng Libertarian ra tranh cử tổng thống Hoa Kỳ, khi báo chí hỏi về Aleppo, ông ngơ ngác hỏi "Aleppo là gi?". Thật tội nghiệp! Sự nghiệp chính trị của ông này coi như chấm dứt và điều đó chứng tỏ không phải người Mỹ nào cũng thông minh xuất chúng như chúng ta nghĩ. Aleppo đang là trung tâm điểm của thỏa hiệp Nga-Mỹ. Nếu nửa phần còn lại (phía đông) Aleppo thất thủ, phe phiến quân do Hoa Kỳ và đồng minh hỗ trợ coi như xóa sổ.

- AP ngày 9/9/2016: " Nga và Mỹ đã đạt được thỏa hiệp ngưng bắn cho Syria sẽ được thi hành vào tuần tới, trùng hợp với một ngày lễ của Hồi Giáo. Một số nhà bình luận cho rằng đây là chiến thắng của Moscow. Còn Thổ Nhĩ Kỳ, Ba Tư và Syria thì hoan nghênh thỏa hiệp này. "

Tình hình Biển Đông:

Hợp ngày 3/9/2016: "Thủ Tướng Ấn Độ Modi đã ghé thăm Việt Nam nhân dịp ông đến Trung -Quốc tham dự Hội Nghị Thượng Đỉnh G20 tại Hàng Châu. Trong cuộc hội kiến với Ô. Nguyễn Xuân Phúc, Ô. Modi nói rằng, Việt Nam là trụ cột quan trọng trong Hành Động Hướng Đông của Ấn Độ đồng thời loan báo cấp thêm 500 triệu đô-la tín dụng cho Việt Nam để tăng cường hợp tác quốc phòng. Hai bên cũng đã ký 12 hiệp định và các bản ghi nhớ, đồng thời cam kết đưa kim ngạch thương mại song phương lên 15 tỷ đô-la năm 2020. Nhân dịp này Ô. Modi cũng đã ghé thăm Chùa Quán Sứ mặc dù ông là một tín đồ Ấn Độ Giáo (Hindu). Tại đây ông nói rằng, "Thế giới cần phải đi trên con đường hoà bình, đem lại hạnh phúc và thịnh vượng, trong khi chiến tranh chỉ mang đến sự vĩ đại/phát triển tạm thời." Hiện nay Ấn Độ đang tranh giành ảnh hưởng lãnh đạo Phật Giáo thế giới với Trung Quốc, nhất là Ấn Độ trở thành nơi che chở cho cộng đồng Tây Tạng lưu vong. Về cuộc viếng thăm này, VOA News 2/9/2016 đã trích dẫn lời bình luận của Giáo Sư Sukh Doe Muni của Institute for Denfence Studies tại Tân Delhi như sau, "Sự viếng thăm của vị lãnh đạo Ấn Độ là chỉ dấu mạnh mẽ cho thấy Ấn Độ muốn biểu lộ sự thân thiện, tình bạn, đoàn kết với Việt Nam, đặc biệt giữa lúc Việt Nam đang phải đối đầu với nhiều áp lực trong vùng từ phía Trung Quốc." (Professor Sukh Doe Muni, fellow at the Institute for Defense Studies and Analyses in New Delhi, says the Indian leader's arrival Friday comes as "the question of South China Sea has come up in a big way." "Narendra Modi's visit actually is the strong indication of India showing its friendship, camaraderie, solidarity with Vietnam, particularly at the time when Vietnam is facing lots of pressure in the region from China.)

- VOA News ngày 3/9/2016: Trước Thượng Đình G-20 tại Hàng Châu, Tổng Thống Obama trong một cuộc phỏng vấn với CNN đã nói/ám chỉ Trung Quốc rằng, "Liệu bạn sẽ ký một thỏa hiệp yêu cầu tòa trọng tài quốc tế giải quyết những tranh chấp ở Biển Đông, thực tế là bạn đã "to" hơn Việt Nam và Phi Luật Tân hoặc các quốc gia khác….không có lý do gì bạn cứ đi chỗ này chỗ kia, phô trương sức mạnh. Bạn phải tuân thủ luật pháp quốc tế." RFI đã trích dẫn bản tin của Reuters như sau, "Cuộc hội đàm giữa phái đoàn Trung Quốc và Hoa Kỳ kéo dài tới bốn giờ. Sau cuộc gặp với chủ tịch Tập Cận Bình, tổng thống Barack Obama đã kêu gọi Bắc Kinh tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng "các nghĩa vụ" chiểu theo Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), để giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông. Nguyên thủ Hoa Kỳ cũng nhắc lại các cam kết của Washington đối với các đồng minh trong khu vực. Còn chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố Bắc Kinh tiếp tục kiên quyết bảo vệ chủ quyền và các quyền hàng hải của Trung Quốc ở biển Hoa Nam – tức Biển Đông. Lãnh đạo Trung Quốc cũng nhắc lại là sẽ giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình thông qua đối thoại tham khảo với các bên liên quan, đồng thời kêu gọi Hoa Kỳ đóng vai trò xây dựng trong hồ sơ/vấn đề này." Tại Thượng Đỉnh Hàng Châu đã xảy ra một số vụ lộn xộn như Ô. Obama phải xuống máy bay bằng cầu thang thoát hiểm nên không có thảm đỏ, các phóng viên Mỹ bị ngăn chặn không được vượt qua hàng rào an ninh, Bà Susan Rice- Cố Vấn An Ninh Quốc Gia can thiệp, cãi vã với nhân viên an ninh Trung Quốc. Rồi lại vấn đề bao nhiêu nhân viên tháp tùng được vào tham dự cuộc họp Obama-Tập Cận Bình.

Theo tôi nghĩ, vấn đề lớn như Biển Đông không thể giải quyết trong cuộc họp bên lề G20. Muốn giải quyết chắc chắn phải có "mật đàm" theo kiểu Kissinger/Nixon ngày xưa. Hiện nay Trung Quốc là quốc gia duy nhất trên hành tinh này, "nể Mỹ nhưng không sợ Mỹ". Còn Mỹ thì "không nể Trung Quốc nhưng lại sợ Trung Quốc": Sợ đụng tới thì khủng hoảng kinh tế. Còn nếu chiến tranh thì sợ hai bên đều hủy diệt.

- Reuters ngày 4/9/2016: "Phi Luật Tân bày tỏ lo lắng và yêu cầu Tòa Đại sứ Trung Quốc tại Phi Luật Tân giải thích về sự có mặt của một số lượng lớn tàu thuyền của Trung Quốc tại gần Bãi Cạn Scarborough- khu vực tranh chấp giữa hai nước tại Biển Đông."

- AP ngày 4/9/2016: Trước thềm Thượng Đỉnh ASEAN Vạn Tượng, Tổng Thống Phi Luật Tân Duterte, trước khi đáp máy bay đi Lào, đã cảnh cáo, "Tổng Thống Obama đừng có hạch hỏi tôi về việc giết người ngoài khuôn khổ luật pháp hoặc về "đồ chó đẻ" tôi sẽ chửi thể cho mà coi. Tôi không phải bù nhìn của Mỹ. Rằng Mỹ không chịu xin lỗi về những gì đã làm trong thời kỳ đô hộ Phi Luật Tân." Đã có trên 2000 người bị sát hại do có liên quan đến việc buôn bán hoặc sử dụng ma túy để từ khi Ô. Duterte loan báo cuộc chiến chống lại ma túy tại đất nước ông vào 30/6/2016."

Chúng ta chờ xem ông tổng thống "Trương Phi" này xử sự thế nào trước một diễn đàn quốc tế lớn như Thượng Đỉnh ASEAN. Tin giờ chót cho biết Hoa Kỳ đã hủy bỏ cuộc gặp gỡ giữa Ô. Obama và Ô. Duterte. Thật đáng tiếc! Chính ra Ô. Duterte không nên ăn nói thiếu đứng đắn như thế và nên lợi dụng cuộc gặp gỡ bên lề để trình bày những gì mà Phi Luật Tân muốn. Còn Ô. Obama cũng đủ khôn ngoan để không chạm tự ái ông tổng thống "Trương Phi" này. Lãnh đạo khôn ngoan là cứ gặp, còn về nhà có thi hành hay không lại là chuyện khác. Lãnh đạo có bản lãnh không sợ gặp bất cứ ai, không ngại bất cứ diễn đàn nào. Lúc nào cũng lịch sự, nhỏ nhẹ nhưng bên trong là cả "một bồ kinh luân" như Khổng Minh phó hội Giang Đông. Mình là nước nhỏ còn phải nương tựa vào ngoại bang để sống còn mà từ chối lời mời của lãnh tụ một siêu cường vốn là đồng minh của mình…thì không phải là hành động khôn ngoan. Hãy nhìn qua Cuba mà xem. Cuba chống Mỹ như thế nào cuối cùng cũng phải bình thường hóa ngoại giao để đất nước có cơ hội tiến lên. Lãnh đạo mà đặt tự ái lên trên quyền lợi của đất nước sẽ là thảm họa. Chính vì thế mà đối với những vấn đề trọng đại của đất nước- tại Hoa Kỳ phải họp bộ tham mưu, còn tại các quốc gia theo chế độ đại nghị phải họp đảng để quyết định. Chưa làm tổng thống thì muốn nói gì thì nói. Đã làm tổng thống rồi, thì hầu như các tổng thống Hoa Kỳ chỉ nói những gì, làm những gì đã được bộ tham mưu họp bàn kỹ lưỡng, giống như một kịch sĩ nói, cười, khóc than trên sân khấu…giống hệt như những gì đã được luyện tập theo kịch bản. Lãnh đạo một đất nước mà cương bậy, nói năng bừa bãi thì…"tử chết tới bị thương". Cuối cùng, theo AP ngày 6/9/2016, Ô. Duterte đã bày tò sự hối tiếc đã tấn công cá nhân Tổng Thống Obama. "Dầu sao "Ông Trương Phi" mà biết xin lỗi cũng là điều tốt. Vì đại cuộc đoàn kết Đông Nam Á chúng ta có thể bỏ qua. Có lẽ rồi Ô. Obama cũng phải gặp Ô. Duterte mà thôi và cuối cùng đã gặp nhau chóng vánh trước dạ tiệc do Thủ Tướng Lào khoản đãi các vị nguyên thủ quốc gia. Ngoài ra, bên lề Thượng Đỉnh ASEAN, Ô. Duterte đã nhận lời mời của Ô. Nguyễn Xuân Phúc viếng thăm Việt Nam.

- Reuters ngày 5/9/2016: "Hội kiến bên lề thượng đỉnh G20, Chủ Tịch Tập Cận Bình nói với Thủ Tướng Abe rằng Nhật Bản cần hành động thận trọng vể vấn đề Biển Đông." Đây có thể là điều nhắn nhủ của Hoa Lục rằng Nhật Bản chớ gửi chiến hạm cùng Hoa Kỳ tuần tra ở Biển Đông. Trong khi đó cũng tại Hàng Châu, Tổng Thống Putin nói rằng "Sự can thiệp của những cường quốc ngoài khu vực chỉ làm trở ngại (hamper) cho việc giải quyết những tranh chấp tại Biển Đông." Rõ ràng lập trường của Nga là chống lại sự can dự của Mỹ vào cuộc tranh chấp lãnh thổ tại Biển Đông.

Đây là lời tuyên bố "giội gáo nước lạnh" vào mặt Hoa Kỳ, trong lúc Hoa Kỳ đang vận động các quốc gia Đông Nam Á đoàn kết để chống lại sự bành trướng và quân sự hóa Biển Đông của Hoa Lục. Trong Chiến Tranh Việt Nam, Thái Lan là "đệ tử" của Mỹ. U-tapao là căn cứ xuất phát B-52 oanh tạc Việt Nam và Lào. Còn Udon nằm ở đông-bắc Thái Lan, là căn cứ không quân tiền phương của Không Lực Hoa Kỳ và là bộ chỉ huy của Air America tại Á Châu để tiến hành cuộc chiến tranh bí mật tại Lào và tung biệt kích vào Bắc Việt. Thái Lan cũng đã gửi Sư Đoàn Mãng Xà Vương tham chiến bên cạnh quân đội Mỹ. Thế nhưng chỉ sau 1975 khi Mỹ "rút lui trong danh dự" khỏi Việt Nam, thì Thái Lan "trở mặt" với rất nhiều lý do: Thái Lan là láng giềng của Trung Quốc đang trở thành một siêu cường kinh tế toàn cầu và một sức mạnh quân sự đáng nể. Trung Quốc bây giờ không còn giống như thời Mao Trạch Đông chỉ co cụm trong Lục Địa mà đã vươn toàn thế giới trong lúc sức mạnh, cũng như ảnh hưởng của Hoa Kỳ mỗi lúc mỗi suy giảm. Một lý do quan trọng nữa là Hoa Kỳ đi tới đâu đều giơ "ngọn roi nhân quyền " ra để dọa người ta cho nên người ta sợ nhưng không mặn mà và luôn luôn cảnh giác với chính sách can thiệp và lật đổ của Hoa Kỳ. Hoa Kỳ lên án cuộc đảo chính của giới quân phiệt Thái Lan năm 2014 khiến Tướng Payuth chan-Ocha tức giận và quay sang chống Mỹ - không ra mặt nhưng công khai hợp tác cũng như ủng hộ Trung Quốc.

- Tổng Hợp ngày 6/9/2016: Tổng Thống Pháp Hollande thăm Việt Nam. Trong cuộc họp báo chung, Ô. Trần Đại Quang cho biết chuyến viếng thăm của tổng thống Pháp đã khiến quan hệ Việt-Pháp chuyển qua giai đoạn mới và tạo xung lực giúp hợp tác song phương hiệu quả hơn trên các lĩnh vực như kinh tế, giáo dục. Hai lãnh đạo nhất trí cần hướng tới tầm nhìn hợp tác dài hạn, quan hệ chính trị cần thắt chặt hơn, tăng cường hợp tác quốc phòng, đối thoại, hợp tác an ninh trên biển và trên không, tiếp tục thúc đẩy giáo dục, bảo đảm thành công hợp tác giữa Việt Nam và Pháp tại Cần Thơ. Còn Theo BBC tiếng Việt, Tổng Thống Hollande loan báo rằng trong chuyến thăm lần này, nhiều hợp đồng với các công ty Việt Nam đã được ký kết như các hãng hàng không Việt Nam mua 40 máy bay của Airbus trị giá 6.5 tỷ mỹ kim. Buổi chiều cùng ngày Ô. Hollande đã đi bộ thăm phố cổ Hà Nội, tiếp xúc với một số cựu học sinh du học Pháp tại một quán cà-phê và được người dân tiếp đón niềm nở nhưng không bằng Ô. Obama. Ô. Hollande cũng cảm thấy ấm lòng khi nhìn thấy một số bảng hiệu thương mại ở khu phố mang tiếng Pháp…di sản của thời thuộc địa. Khi Mỹ vào thì Pháp ra đi nhưng để lại khá nhiều dinh thự, cầu cống mang tính lịch sử như Cầu Long Biên (Cầu Paul Doumer), Khách Sạn Metropole Hà Nội, Phủ Chủ Tịch (Phủ Toàn Quyền), Tòa Đô Chính , Dinh Gia Long, Bưu Điện Sải Gòn và nhất là Thành Phố Đà Lạt với Biệt Điện…Ông Hollande cũng khuyên sinh viên Việt Nam nên du học Pháp. Tuy nhiên học ở Pháp không dễ như người ta tưởng.

- ibtimes ngày 13/9/2016: "Trung Quốc và Việt Nam cam kết để những khác biệt về Biển Đông qua một bên hầu tăng cường liên hệ song phương. Thủ Tướng Lý Khắc Cường nói rằng hai quốc gia phải làm việc chung để duy trì hòa bình và ổn định và kiềm chế căng thẳng trong vùng. Gặp gỡ Thủ Tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc vào ngày 12/9/2016, Ô. Lý Khắc Cường xác nhận tranh chấp ở những vùng biển liên quan đến tình cảm quốc gia của Trung Quốc và Việt Nam."

Tôi phải "xin lỗi" ông Lý Khắc Cường (Miền Nam gọi là "Thôi bỏ đi Tám!) Biển Đông chưa bao giờ thuộc chủ quyền của Trung Hoa. Ông dùng sức mạnh cưỡng chiếm biển đảo của người ta - Hoàng Sa 1974, Gạc Ma 1988- rồi hô hoán lên là có "tranh chấp" theo kiểu "vừa đánh trống vừa ăn cướp".

Nhận Định:

Trong hai tuần qua, dồn dập những tin xấu đến với Hoa Kỳ:

1)Theo Reuters ngày 7/9/2016, "Bên lề Thượng Đỉnh ASEAN tại Vạn Tượng, Thái Lan cho biết họ ủng hộ nỗ lực của Trung Quốc nhằm duy trì hòa bình trên biển chỉ vài giờ sau khi Phi Luật Tân công bố hình ảnh rất nhiều tàu thuyền của Hoa Lục xuất hiện gần Bãi Cạn Scarborough. Được hỏi liệu Thái Lan có về phe với Hoa Lục, phát ngôn viên Thái Lan cho biết Thái Lan muốn thấy hòa bình được duy trì trong quyền lợi của các quốc gia."

Nếu dưới sự lãnh đạo của Ô. Duterte, Phi Luật Tân cũng lại "hòa hoãn" với Trung Quốc và Căm Bốt trở thành đàn em thân tín của Hoa Lục thì ASEAN chỉ còn xác không hồn. Lúc đó, Việt Nam trở thành "đồng minh" duy nhất của Mỹ tại Đông Nam Á để chống lại Trung Quốc. Bàn cờ thế giới biến chuyển quá nhanh và đầy bất ngờ. Bất ngờ là vì một quốc gia mà Mỹ muốn biến thành "Thời Kỳ Đồ Đá" nay lại là "người hợp tác toàn diện" với Mỹ. Còn Thái Lan- một "đệ tử" lâu đời của Mỹ lại quay lưng với Mỹ.

Do những biến động cùa tình hình thế giới, do bối cảnh địa lý chính trị, vì chiến lược an ninh và phát triển đất nước - ít ra cả trăm năm nữa, không có lý do gì để Việt Nam "chống Mỹ" hoặc "không chơi" với Mỹ. Việt Nam, do tình thế đã trở thành trọng điểm chiến lược trong chính sách "Xoay Trục" của Hoa Kỳ. Chính vì thế mà ba tổng thống Mỹ đã tới thăm Việt Nam trong khi chưa một tổng thống nào ghé thăm Thái Lan. Có thể chính vì thế mà Thái Lan ghen tức chăng? Còn Ô. Ted Osius - có lẽ là vị đại sứ Mỹ thân thiện nhất với dân Việt Nam- từ tiếp xúc với thanh nhiên, sinh viên, đạp xe đạp 1930 cây số từ Hà Nội vào Sài Gòn…cho tới việc đưa mẹ và chị đi lễ Chùa Quán Sứ trong ngày Vu Lan Báo Hiếu. Còn Ô. Đại Sứ Bunker thì trước năm 1975 được báo chí Miền Nam gọi là "Ông Già Tủ Lạnh" vì sự nghiêm nghị, lạnh lùng, không cười, không nói, không tiếp xúc với người dân hay bất cứ giới chức Việt Nam nào, ngoại trừ Tổng Thống Thiệu.

Thái Lan ngày nay kinh tế khá phát triển, nổi tiếng thế giới qua kỹ nghệ "du lịch mua dâm" (sex tour) và Võ Tự Do (Kick boxing) hay còn gọi là "Muay Thai"… theo chiều dài lịch sử, luôn luôn thành công trong chính sách ngoại giao "gió chiều nào theo chiều ấy" hay "sớm nắng chiều mưa". Thế nhưng tình hình thế giới ngày nay vô cùng phức tạp, không biết rồi đây chính sách "ngoại giao cây sậy" có còn hữu hiệu không khi mà sách lược "Xoay Trục" hay "Tái Cân Bằng Lực Lượng" ở Châu Á của Mỹ bị tổn thương.

2) Theo Reuters ngày 12/2/2016, "Tổng Thống Phi Luật Tân Duterte kêu gọi Hoa Kỳ rút binh sĩ ra khỏi một đảo hẻo lánh nằm ở Mindanao vì sợ rằng sự hiện diện của họ có thể làm phức tạp cho cuộc chiến chống lại nhóm khủng bố Hồi Giáo nổi tiếng vì chặt đầu người Tây Phương. Ông Duterte được mọi người theo dõi tuần qua vì những lời công kích Hoa Kỳ và Tổng Thống Obama, nói rằng lực lượng đặc biệt Hoa Kỳ đang huấn luyện binh sĩ Phi Luật Tân tại đây là những mục tiêu rất tốt cho nhóm khủng bố Abu Sayyaf có liên quan đến Nhà Nước Hồi Giáo (IS). Ông Duterte nói rằng lực lượng đặc biệt này phải ra đi. Tôi không muốn rạn nứt với người Mỹ, nhưng họ phải ra đi."

Đây là tin rất xấu cho Hoa Kỳ. Hầu hết các quốc gia như Iraq, A Phú Hãn, Ukraina, Yemen, South Sudan, lực lượng người Kurd, phiến quân Syria, kể cả các quốc gia trong NATO như Anh, Pháp, Ý, Đức… đều hoan nghênh lực lượng đặc biệt Hoa Kỳ đến nước họ và chiến đấu bên cạnh họ. Lý do, đây là lực lượng tinh nhuệ nhất của Hoa Kỳ, xử dụng những vũ khí vô cùng tối tân, kể cả những vũ khí bí mật và được yểm trợ bởi tất cả những phương tiện hiện đại nhất từ trên không. Thế mà "ông tổng thống Trương Phi" này lại "mời họ đi chỗ khác chơi". Đây là dấu hiệu khởi đầu báo hiệu một giai đoạn khó khăn mới trong bang giao Mỹ-Phi. Theo VOA News ngày 13/9/2016: "Tổng Thống Phi Luật Tân Duterte hôm nay lại nói rằng chính quyền sẽ không cho phép quân chính phủ tuần tra chung với lực lượng nước ngoài tại khu vực biển đang tranh chấp, hiển nhiên xóa bỏ thỏa thuận với Hoa Kỳ của người tiền nhiệm (Tổng Thống Aquino). Ngoài ra Ô. Duterte còn nói rằng ông tính chuyện tìm kiếm vũ khi từ Nga và Trung Quốc."

Theo tôi, Ô. Duterte đang theo đuổi một chính sách ngoại giao thật nguy hiểm. Rõ ràng Phi Luật Tân đang muốn hòa hoãn với Trung Quốc và tìm cách đẩy Hoa Kỳ ra khỏi Phi Luật Tân, tức bẻ gẫy sách lược "Xoay Trục" của Hoa Kỳ. Trong khi Việt Nam dù hòa hoãn với Trung Quốc nhưng lại hợp tác toàn diện với Hoa Kỳ và dùng sức mạnh của Hoa Kỳ để giữ yên Biển Đông tức không cản trở kế hoạch "Xoay Trục". Việt Nam cũng hiểu được vị thế xung yếu của Biển Đông nên cũng đã hợp tác chiến lược với các đại cường như Nga, Nhật Bản và Ấn Độ để cân bằng ảnh hưởng quốc tế. Xin Ô. Duterte nhớ cho, Đông Nam Á và Thái Bình Dương là "sinh mệnh" của Hoa Kỳ và là nguồn sống của Nhật Bản, Nam Hàn. Không bao giờ Hoa Kỳ để vùng này lọt vào tay bất cứ kẻ nào khác. Như tôi đã nói trong bài trước, không một siêu cường nào có thể đẩy Hoa Kỳ ra khỏi vùng Đông Nam Á mà trọng điểm là Biển Đông. Nếu Phi Luật Tân đi ngược xu thế này thì Phi Luật Tân cũng "khó sống" lắm chứ không phải chơi. Câu hỏi đặt ra là: Tại sao Phi Luật Tân không thể theo đuổi sách lược vừa hòa hoãn với Trung Quốc nhưng vẫn giữ mối giao hảo với Hoa Kỳ, vẫn cần sự hiện diện của Hoa Kỳ ở mức tối thiểu để bảo đảm Hoa Lục bất ngờ trở mặt và nuốt trọn Biển Đông? Do yếu tố địa lý, Việt Nam có thể trung lập, nhưng Phi Luật Tân cũng giống như Nhật Bản không thể trung lập mà cần có sự hỗ trợ của Hoa Kỳ mới có thể giữ yên đất nước. Tôi không đồng ý việc Hoa Kỳ can thiệp quân sự vào Iraq, Syria và Lybia, nhưng tôi ủng hộ và mong muốn Hoa Kỳ can dự vào vấn đề Biển Đông bởi vì Biển Đông là vấn đề "cá lớn nuốt cá bé" và chà đạp luật pháp quốc tế. Đông Nam Á không thể tự vệ nếu không có sự hiện diện của Hoa Kỳ tại đây. Chúng ta chờ xem phản ứng từ Hoa Thịnh Đốn như thế nào.

Đào Văn Bình

(California ngày 15/9/2016)

Tuesday, September 13, 2016

Cả nước thối hoăng

Không hẹn mà gặp, vào đầu tháng 9 này nhiều chuyện ở VN được cả nước chú ý. Trong khi lễ "Độc Lập" hay còn gọi là "Quốc Khánh" 2 tháng 9 diễn ra, được nghỉ liền bốn ngày, người dân chen nhau đi chơi hơn là đi xem lễ. Đường phố Sài Gòn thưa thớt, vắng vẻ, đi đứng ung dung hơn. Cũng trong thời gian này người dân lại chuẩn bị Tết Trung Thu dành cho trẻ em nhưng thật ra là cho cả người lớn. Vài con phố được gọi tên là "Phố Đèn Lồng" mọc lên, sớm nhất là con phố Lương Nhữ Học (quận 5) luôn tấp nập người từ sáng đến tối nhờ vẻ đẹp lung linh, đầy màu sắc của đủ loại lồng đèn từ cổ điển đến hiện đại.

Càng gần đến Tết Trung Thu hay rằm tháng Tám, người dân Sài Gòn lại xuống phố, rủ nhau dạo phố lồng đèn khiến con phố này trở nên nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Lồng đèn được bày bán ở đây có vô vàn kiểu dáng, chất liệu. Chúng có thể được nhập về từ các chợ hoặc là hàng thủ công do chính những chủ cửa hàng ở đây làm ra.

Nhưng điều quan trọng và "hiện đại" nhất phải kể đến cả nước cùng "thi đua la làng" về cái sự "thối hoăng, thối không chịu nổi."

Từ Hà Nội đến miền Trung và Sài Gòn đều la thối

Chuyện Formosa ở Hà Tĩnh từ mấy tháng nay đã tràn ngập nước mắt của người dân miền Trung và tốn không biết bao nhiêu giấy mực của các cơ quan truyền thông trong và ngoài nước. Chẳng phải chỉ có tỉnh Hà Tĩnh mà những tỉnh quanh đó cũng cùng chịu thảm họa này. Hiện nay người dân vẫn đứng ngồi không yên chờ công bố cá an toàn, chờ đến bao giờ chưa biết.

Chuyện Formosa bồi thường $500 triệu Mỹ kim không thể đền bù hết những thiệt hại lâu dài. Làn sóng người biểu tình vẫn rầm rộ xuống đường từ ngày đó cho đến nay, bất chấp nguy hiểm. Bạn đọc dù ở đâu cũng đã biết những tin tức đau lòng này. Tôi không nhắc lại.

Đấy là chuyện ở miền Trung, còn miền Bắc và miền Nam cũng chẳng khác gì. Gần đây nhất chuyện dân Sài Gòn ăn nước heo thối tôi đã tường thuật với bạn đọc. Cho đến nay vẫn vậy. Đọc mấy tờ báo xuất bản ở VN, báo nào cũng nêu hàng tít to tướng ngoài miền Trung đến miền Bắc và miền Nam toàn những tiếng kêu ngửi toàn mùi hôi thối ở khắp nơi và đủ kiểu đủ cách làm cho dân không chịu nổi. Vậy hãy nghe người dân Hà Nội nói gì.

Hà Nội: Rác chất đống, bốc mùi trên đường mới mở

Báo VN Net mới ra ngày 03 tháng 9 nêu diễn tả:

"Con đường dài chạy qua 4 phường ven sông Lừ hơn một năm nay bỗng biến thành nơi đổ trộm rác. Vỉa hè bị lấn chiếm nhường chỗ cho rác thải, phế liệu... chất đống.

"Đi dọc đường ven sông Lừ vắt từ phường Phương Liệt (quận Thanh Xuân) sang phường Phương Mai, Kim Liên (quận Đống Đa) đến phường Định Công (quận Hoàng Mai- Hà Nội), đập vào mắt là những đống rác thải.

"Rác thải khiến hàng ngàn gia đình dân 2 bên đường phải chịu đựng mùi hôi ngày đêm.

"Vì đường mới đưa vào sử dụng, không có biển báo cấm đổ rác nên nơi đây bỗng nhiên trở thành nơi tập kết rác thải, phế liệu...

"Người dân ở đây cho biết, những ngày nắng nóng mùi hôi thối bốc lên nồng nặc. Ngày mưa bão, ngập lụt vừa rồi, rác thải lại bị nước cuốn xuống lòng đường, trôi dập dềnh rồi dạt vào nhà dân.

"Nhiều lần các tổ dân phố ở các phường đã kiến nghị nhưng chính quyền địa phương vẫn chưa có động thái giải quyết."

Và ở làng Lũng Vị, xã Đông Phương Yên (Chương Mỹ, Hà Nội), cứ đều đặn dù mưa hay nắng, dòng nước thải mùi thối sặc sụa có màu đỏ thẫm đã "ám" lấy ngôi làng Lũng Vị, xã Đông Phương Yên (Chương Mỹ, Hà Nội), khiến đời sống bà con chao đảo trong bệnh tật.

Vì dòng nước thải này xả thẳng ra ruộng đồng nên việc làm đồng áng của bà con bị ảnh hưởng, có nguy cơ mắc các bệnh ngoài da như: chân tay đều nổi mẩn ngứa, lở loét và bỏng rát.

Và báo này đăng đầy đủ hình ảnh của Thủ Đô văn minh tiến bộ, toàn những rác thải.

Chẳng biết các ông lãnh đạo TP Hà Nội có đọc không. Thôi thì bà con thủ đô hày chịu đựng thêm một thời gian nữa. Bao giờ hết mùi hôi là biết liền. Nói thẳng ra các quan có muốn làm cũng chẳng làm được. Tiền đâu? Lại móc bóp của dân, lại tiêu cực, lại họp bàn đến… Tết Congo.

Đại gia Hà Nội cũng sống chung với nghĩa trang

Không chỉ chịu mùi hôi thối từ rác mà không ít các đại gia nhà giàu phải sống chung với cảnh nghĩa trang án ngữ ngay trước nhà. Cư dân nhà giàu Khu đô thị Ciputra (Tây Hồ, Hà Nội) phải làm hàng xóm bất đắc dĩ bên cạnh nghĩa trang Xuân Đỉnh.

Để khắc phục tình trạng trên, chủ đầu tư đã cho xây dựng bức tường bao cao 6 mét để tách biệt hẳn với khu nghĩa trang này. Tuy nhiên, thực tế hàng ngày người dân sống trong khu biệt thự vẫn phải chịu đựng không khí của nghĩa trang. Hay khu đô thị lớn khác ở quận Long Biên cũng bị một nghĩa trang đang án ngữ ngay lối vào. Nhà giàu sinh sống tại đây đều cảm thấy ớn lạnh mỗi khi đi về qua nghĩa trang này.

Nhiều chủ đầu tư các dự án nhà ở cho biết, về nguyên tắc trách nhiệm chính trong thực hiện giải phóng mặt bằng, bàn giao đất sạch cho nhà đầu tư thuộc về chính quyền địa phương. Tuy nhiên, đã có tình trạng một số quận, huyện chính quyền đã ngại khó, buông xuôi, né tránh trong giải quyết triệt để các vướng mắc khi giải phóng mặt bằng, nhất là liên quan đến di dời mồ mả, nghĩa trang.

Tại miền Nam còn thê thảm hơn.

Ô nhiễm bủa vây Đồng Nai

Tỉnh Đồng Nai tập trung nhiều khu công nghiệp nên tại một số khu vực ở địa phương này, người dân kêu trời vì rác thải. Thời gian qua, người dân tỉnh Đồng Nai rất phẫn nộ trước thông tin công an tỉnh này phát hiện việc xả thải nghi chưa qua xử lý ra môi trường trong phân khu Khu Công Nghiệp (KCN) Formosa thuộc huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai.

Những ngày cuối tháng Bảy, Phòng Cảnh Sát Phòng Chống Tội Phạm Về Môi Trường (PC49) - Công an tỉnh Đồng Nai phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường bất ngờ kiểm tra Công ty Chin Well Fasteners Việt Nam (100% vốn nước ngoài; chuyên sản xuất bu-lông, ốc vít) đóng tại phân khu KCN Formosa và bắt quả tang công ty này đang sử dụng hai ống xả nước thải, trong đó có một đường ống xả thẳng chất thải chưa qua xử lý ra môi trường. Lực lượng chức năng cũng phát hiện hàng trăm tấn chất thải nguy hại được chôn ngay trong khu vực công ty, hiện chưa xác định khối lượng cụ thể.

Công ty Hưng Nghiệp Formosa thuê đất tại KCN Nhơn Trạch 3 (huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai) năm 2001, thành lập phân khu KCN với thời hạn 50 năm, có nhiều doanh nghiệp nước ngoài vào đầu tư. Cụ thể, trong phân khu KCN này có 18 doanh nghiệp đang hoạt động.

Những ngày đầu tháng Chín, trở lại vùng đất KCN Nhơn Trạch 3, đặc biệt nơi có phân khu KCN Formosa, rất nhiều lời kêu than của người dân xung quanh tình trạng ô nhiễm môi trường nước, đất và cả không khí.

Bà L.T.L (ở ấp 5, xã Hiệp Phước, huyện Nhơn Trạch) cho biết các gia đình dân ấp 4, 5 nằm cách phân khu KCN Formosa vài trăm mét đang bị ô nhiễm mạch nước ngầm nhưng vẫn phải dùng nước giếng khoan vì chưa có nước máy. Bà L. than thở: "Từ lâu, nguồn nước ngầm đã không dùng được, chúng tôi phải mua nước đóng bình ở ngoài về sử dụng".

Ông Võ Tái Hưng, Bí thư Đảng ủy xã Hiệp Phước, cho biết hiện tại, hầu hết người dân trong xã đều kêu trời vì tình trạng ô nhiễm. Ông bí thư này nói: "Chỉ nhìn bằng mắt thường cũng đã thấy không khí ô nhiễm khói bụi, kênh rạch chết dần, nguồn nước bị ảnh hưởng trầm trọng. Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị chính quyền cần có những quy định giám sát chặt chẽ hơn về quản lý khí thải cũng như nguồn nước".

Trong khi đó ông Đặng Minh Đức, Phó Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi Trường tỉnh Đồng Nai, cho biết đang kiểm tra, phân loại lượng chất thải công nghiệp thuộc thành phần nào và có hướng xử lý. Ông Đức nhấn mạnh, "Các đơn vị chức năng sẽ làm mạnh tay, tùy mức độ có thể chuyển hồ sơ sang công an đề nghị xử lý hình sự."

- Thưa ông Phó Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi Trường bao giờ công an xử lý hình sự? Xử kiểu nào? Xử rồi có hết mùi hôi hay không? Hay rồi lại "xù"? Bà con nghe ông nói nhưng chẳng ai yên tâm. Nói và làm khác nhau nhiều lắm ông ạ. Người dân nghe mãi cái kiểu "xử lý" đó rồi. Còn kiểu nào hay hơn nữa không, thưa ông?

Đừng tưởng bở biệt thự là sang, đại gia ở Sài Gòn cũng khóc

Người ta vẫn đồn Khu đô thị Phú Mỹ Hưng là nơi đáng sống ở TP. Sài Gòn, nhưng sự thật khác hẳn với lời đồn. Ngay cả những đại gia ở biệt thự triệu đô cũng được hân hạnh ngửi mùi hôi. Mua căn nhà cao cấp, mua biệt thự cả chục tỷ nhưng giới nhà giàu chẳng sướng chút nào, khi luôn phải sống chung với mùi hôi của rác thải, cạnh nghĩa trang và nhiều phiền toái khác. Khu vực này có hàng trăm biệt thự sang trọng, khu nhà cao cấp với mức giá thấp nhất vài tỷ đồng, cao nhất lên tới cả chục tỷ đồng. Cám cảnh này chẳng khác gì những điều mà người nghèo phải chịu đựng.

Một cư dân cho biết, "Thời gian gần đây, cuộc sống cư dân sống tại khu đô thị mới quận 7, TP. Sài Gòn đang đảo lộn vì mùi rác thải bốc vào nhà. Mùi hôi không xuất hiện thường xuyên nhưng khi có thì cực kỳ khó chịu. Người lớn còn không chịu được thì sao trẻ em chịu nổi. Các cô giáo của trường con tôi cũng phản ánh mùi hôi nên mong đại diện công ty có lời giải thích."

Theo đơn vị quản lý khu đô thị, đơn vị này tổ chức tổng kiểm tra, rà soát toàn bộ cơ sở hạ tầng kỹ thuật hiện có tại khu đô thị Phú Mỹ Hưng, đặc biệt là trạm xử lý nước thải nhưng kết quả các công trình đều bảo đảm. Mùi hôi thối được phát hiện từ nơi khác theo hướng gió bay vào các khu dân cư của Phú Mỹ Hưng và lân cận.

Công ty phát triển Phú Mỹ Hưng vừa gửi đơn đề nghị UBND TP. Sài Gòn có biện pháp giải quyết tình trạng phát sinh mùi hôi thối lan tỏa trên diện rộng ảnh hưởng đến đời sống của người dân tại khu đô thị này.

Kiến nghị với kiến bò thế là xong. Công ty này chỉ trấn an bằng cái kiến nghị thế cho ra vẻ làm tròn trách nhiệm với người mua cho yên chuyện. Đại công ty cũng thế và chính quyền cũng vậy. Cả nước cứ việc la làng là nước tôi thối hoăng. Kêu nữa đi cho các quan… mua vui!

Văn Quang

Viết từ Sài Gòn ngày 12.09.2016

Tuesday, September 6, 2016

Càng nhiều đất càng khóc

Người ta mong có một miếng đất cắm dùi còn khó vậy mà người dân ở "Nông Thôn Mới" ngày nay có miếng đất lại khóc ròng. Chuyện ngược đời chỉ có thể xảy ra ở thời đại "đổi mới" này.

Đất từ trên trời rơi xuống trúng đầu

Đây là một trường hợp "ly kỳ" nhưng thật ra lại dễ hiểu. Bạn hãy nhìn vào gia cảnh của một người dân nghèo khổ cùng cực mà bỗng dưng trong sổ được làng xã cấp cho mảnh đất rất đẹp.

Chị Phan Thị Bơ, ở xã Phù Lưu, huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh, một người phụ nữ đơn thân, bệnh tật triền miên mà không có tiền đi chữa bệnh, khóc sướt mướt khi tên chị nằm trong danh sách được xã cấp đất.

Chị Bơ kể, "Đến tiền đi khám bệnh, cái ăn chưa có thì tiền mô mà đất với đai? Hôm rồi nghe loáng thoáng có tên trong danh sách được cấp đất mà chị thấy trời đất như quay cuồng. Người ta còn nói chị giả nghèo giả khổ gom tiền mua đất!"

Đúng là đất rơi trúng đầu!

Hỏi về chị Bơ, ai trong xóm nghèo Mỹ Hòa cũng xót thương, "Ở cái xã ni và cả những xã lân cận, tui chưa chộ ai khổ như chị Bơ. Chị ấy mồ côi cả cha lẫn mẹ từ lúc 5-6 tuổi. Anh chị em ruột thì có, nhưng nghèo khó, làm thuê mướn mô trong nam lâu ngày không thấy về. Mấy chục năm ni chị ấy sống thui thủi một mình trong căn nhà xóm làng giúp sức dựng tạm."

Không được yên thân bị mấy ông cán bộ lừa gạt

Người xóm chị bơ kể thêm, "Đã thế chị ấy còn bị mấy ông cán bộ xã lừa gạt, gây điều tiếng giả nghèo giả khổ gom tiền mua được lô đất có giá hàng trăm triệu."

Nhà chị Bơ nằm cuối xóm, nhà ngoảnh ra cánh đồng khô cằn. Căn nhà tuềnh toàng, cửa chính, cửa phụ đều gá tạm bợ mấy tấm ván, bên trong không có một thứ gì đáng giá. Tài sản có giá nhất chỉ là chiếc ti vi chập chờn, hình lúc được lúc không.

Chị nói về chiếc ti vi, "Có người bà con xa thương chị ở một mình không có ai tâm sự đêm hôm nên đã chở sang cho chị đấy. Chập chờn nỏ xem được, muốn sửa bao lần rồi mà chưa có tiền nên chị bỏ vậy xem tạm."

Bữa trưa của chị Bơ là bát mì tôm với lá khoai lang chèn vào cho dễ nuốt. Chị Bơ nhìn bát mì tôm bỏ dở trên thạp lúa cay sè đôi mắt nói, "Nhà có sào ruộng nhưng đau yếu không làm được (bệnh thoái hóa cột sống), nên gạo lúa sắp hết. Lâu nay chị chỉ sống nhờ tiền bán trứng gà, nhưng đàn gà không hiểu sao vừa chết sạch, nên đành phải nhịn vậy, có cái lót bụng là được rồi."

Khi được phóng viên chỉ vào danh sách được xã làm thủ tục cấp đất có tên Nguyễn Thị Bơ, SN 1960, thôn Mỹ Hòa, người phụ nữ đơn thân này òa khóc nức nở, chị Bơ uất nghẹn về lô đất "trên trời rơi xuống."

Chị khóc, "Người không biết thì có trời biết cho chị. Đến tiền đi khám bệnh, cái ăn chưa có thì tiền mô nơi chị mà đất với đai? Hôm rồi nghe loáng thoáng được cấp đất vàng mà chị đã thấy trời đất như quay cuồng, uất ức lắm!"

Ông Chủ tịch Hội Đồng Xã đểu thật

Chị Bơ thuật lại câu chuyện bị ông cán bộ xã lợi dụng sự thiếu hiểu biết của chị để lừa gạt mượn hồ sơ, đứng tên mua đất. Hôm đó là một buổi trưa đầu tháng 3/2015, chị đang nằm trong nhà thì nghe giọng người đàn ông gọi. Chị mở cửa thì thấy đó là ông Phạm Văn Thạch, Chủ tịch Hội đồng nhân dân xã, cũng là anh con dì ruột. Bị bệnh tật, lại mùa giáp hạt, nên khi thấy cán bộ xã là người thân đến chị Bơ mừng quýnh.

"Hỏi han mấy câu, ông ấy bảo chị đưa sổ hộ khẩu, chứng minh nhân dân. Lúc đó chị thầm nghĩ trong bụng, chắc xã thương tạo điều kiện cho suất quà hay chế độ chi đó, nên mừng lắm, đưa ngay không hỏi gì thêm. Ông ấy cầm lấy một mạch đi về." Vẫn lời chị Bơ, ít ngày sau ông cán bộ hội đồng xã quay lại trả các giấy tờ, nói chỉ mượn mà không dùng làm chi. Chị hụt hẫng nhưng cho qua chuyện. Nhưng chị Bơ không thể ngờ chị đã bị ông cán bộ xã lợi dụng mượn hồ sơ để làm thủ tục mua đất trục lợi.

Nói đoạn, chị Bơ khóc tu tu, "Trời đất ơi, chị không thể ngờ họ lợi dụng, lừa gạt, lấy tên chị mua đất. Đất ở đâu, tiền ở đâu ai lấy, còn chị mang tiếng giả nghèo giả khổ gom tiền mua đất." Ông chủ tịch Hội Đồng Nhân Dân đểu thật!

Người phụ nữ độc thân cho biết, sẽ lên xã hỏi cho ra nhẽ chuyện này để khỏi chịu điều tiếng với bà con lối xóm.

Cả một lũ chủ tịch lừa dân

Dân "điểm mặt" cán bộ xã nghi lợi dụng tên hộ nghèo mua đất. Cho đến lúc này, những cán bộ ở xã Phù Lưu, huyện Lộc Hà lợi dụng tên của các hộ nghèo để sở hữu những lô đất hàng trăm triệu đã dần lộ diện. Trước đó, người dân trong xã đã "điểm mặt" những vị cán bộ nghi vấn.

Đơn tố cáo của ông Lê Văn Bình, ở thôn Mỹ Hòa gửi UBND nhân dân huyện Lộc Hà từ giữa tháng 3/2016 nêu rõ những cái tên, trong đó có: Chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân xã, Chủ tịch Hội Đồng Nhân Dân xã, Chủ tịch Mặt Trận Tổ Quốc xã...

Danh sách này đến nay vẫn đang được kiểm chứng. Còn có thể lòi ra vài ba ông chủ tịch hay Trưởng Ban này Ban nọ nữa chưa biết chừng.

Ông Lê Văn Bình đau xót nói, "Người dân cả nước, bao chương trình, tổ chức xã hội đang làm mọi cách để đùm bọc, thương yêu những người nghèo, người bất hạnh. Vậy mà cán bộ xã chúng tôi, họ lại đi lợi dụng người nghèo, làm đủ cách để trục lợi từ người nghèo. Người dân chúng tôi rất bất bình. Nếu huyện không giải quyết, xử lí nghiêm những cán bộ này, chúng tôi sẽ tiếp tục viết đơn tố cáo lên tỉnh, trung ương."

Không biết đơn tố cáo lên Trung Ương bao giờ mới đến nơi và đến rồi sẽ được giải quyết như thế nào?

Nếu cất chức tuốt mấy ông chủ tịch đang làm việc đắc lực thì lấy ai "hoàn thành nhiệm vụ"? Hơi khó đấy nhỉ. Hay là ta cứ lừng khừng rồi… quên nó đi vừa đỡ phiền, vừa được cái ơn với các cán bộ xã, tất nhiên họ "biết điều" trả ơn đầy đủ.

Lại đến chuyện thu thuế thu phí ở nông thôn

Dân đói rách như thế mà còn chịu hàng chục thứ thuế và phí. Đây là tình trạng các xã thu quỹ, thu phí nhiều diễn ra ở rất nhiều xã. Ở mỗi nơi, các xã, xóm đều có những khoản thu riêng. Mỗi khi người dân cầm tờ giấy cái gọi là "Phương án hộ gia đình" phải choáng váng với những khoản thu từ trên trời rơi xuống.

Tôi chỉ kể một sự việc điển hình đang xảy ra:

Xã Nghi Thái của huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Nghi Thái là xã thuần nông, ven biển người dân sống đều dựa vào sản xuất nông nghiệp. Nghi Thái có toàn bộ 11 xóm với tổng cộng gần 2,000 gia đình, khoảng 9,000 người, trong đó có 84 gia đình nghèo.

Xã Nghi Thái về đích nông thôn mới vào năm 2014.Tuy nhiên đến nay, tiền nợ công cho việc xây dựng nông thôn mới còn khoảng 10 tỷ đồng ($443,000 Mỹ kim).

Thế nhưng, nhiều năm qua người dân nơi đây được chính quyền xã phát cho một cuốn sổ "theo dõi công dân" và một tờ giấy gọi là "Phương án hộ gia đình." Điều đáng nói, trong cuốn sổ và tờ giấy này ghi danh sách từng người từng gia đình để theo dõi việc đóng các loại quỹ, phí của xã và xóm.

Nếu nhà nào đóng đầy đủ các khoản sẽ được "phê" vào sổ là "Đã hoàn thành các khoản đóng góp trong năm." Và ngược lại nhà nào chưa hoàn thành sẽ bị ghi không hoàn thành và muốn lên xã giao dịch một số giấy tờ sẽ gặp rất khó khăn. Các quan xã tha hồ hoạnh họe đù kiếu.

Và để trả bớt được số nợ "nông thôn mới" này thì chính quyền đã vận động sự đóng góp của dân với mục đích tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng và trong đó có "trả nợ."

Hàng năm mỗi gia đình dân xã Nghi Thái phải đóng lên đến hơn 20 khoản phí, quỹ các loại cho cả xã và xóm. Đặc biệt, ba năm trở lại đây, người dân ở đây phải đóng lên đến 23-24 loại quỹ.

Nói về cuốn "sổ đỏ" theo dõi này, người dân ở xóm Thái Học, Thái Thịnh... chỉ biết lắc đầu ngao ngán vì họ cho rằng nhiều khoản quá cao và có phần bất hợp lý.

Nhà anh H.V.L (41 tuổi) có 5 người (ở VN gọi người trong nhà là "nhân khẩu" tức là "cái miệng ăn" còn gia đình gọi là "hộ"). Ngoài anh và vợ là trong độ tuổi lao động thì ba đứa con còn rất nhỏ. Thế nhưng, hàng năm các thành viên trong gia đình anh vẫn phải đóng không trừ khoản phí, quỹ nào. Anh L kể, "Năm nào cũng như nhau, gia đình tôi đóng gần 2 triệu đồng ($9). Các khoản phí thì cứ na ná nhau, nhìn vào là hoa hết mắt."

Trong tờ thông báo các khoản đóng góp năm 2016 của gia đình anh L. sơ sơ cũng đến 24 khoản phí. Năm nay, gia đình anh L. với 5 người thì phải đóng tổng cộng 1,597,000 đồng ($70).

Trong các khoản thu, anh H.V.L. cho biết khoản thu nặng nhất là đóng góp cơ sở hạ tầng của xã với 200 nghìn đồng/1 người và khoản đóng góp xây dựng xóm 300 nghìn đồng/1 gia đình. Anh L. buồn bã nói:

"Đã đóng góp xây dựng xã rồi lại còn đóng góp xây dựng xóm. Nhà tôi trừ đứa bé chưa đủ 3 tuổi thì 4 khẩu phải đóng 800 nghìn tiền xây dựng cơ sở hạ tầng xã. Rồi thêm 300 nghìn xây dựng xóm nữa"!

Ở xóm Thái Học, người dân cuộc sống thường ngày rất khó khăn. Ngoài việc xoay xở với tiền sinh hoạt thì người dân lại lo lắng làm sao để trả hết những khoản "nợ" chính quyền.

Cũng vì thế, mà nhiều gia đình dù cạn kiện, nhiều lúc không có tiền để đóng cũng phải lo lắng bởi suốt ngày bị xã, xóm "bêu" trên loa phóng thanh của xóm. Loa phát om xòm như bêu riếu những gia đình nghèo chưa chịu đóng thuê đóng phí chẳng khác nào như kể tội trộm cướp vậy.

Cụ già ốm yếu và trẻ mới sinh cũng phải đóng đủ tiền thuế tiền phí

"Sưu cao thuế nặng" gia đình ông Sửu gánh 18/24 khoản thu. Ngoài chuyện bị nhắc tên trên loa mỗi ngày, người dân nơi đây cũng lo lắng mỗi khi con cháu, gia đình có việc gì khi lên giao dịch với xã nếu như trong cuốn sổ theo dõi chưa được "đóng lệnh", "Đã hoàn thành các khoản đóng góp trong năm," thì xã sẽ không xác nhận cho.

Ngoài việc bất bình vì những khoản quỹ, phí cao thì người dân Thái Học, Thái Thịnh… còn bất bình vì nhiều khoản thu bất hợp lý. Bởi không chỉ thu những người ở độ tuổi lao động mà những đứa trẻ mới sinh và cụ già ốm yếu cũng phải đóng nhiều khoản quỹ, phí...

Dân làng còng lưng đóng quỹ "gián tiếp cán bộ".

Như khoản thu "gián tiếp cán bộ" với mức thu 20 nghìn đồng/1 gia đình; "Quỹ dân sinh kinh tế" 20 ngàn đồng/1 người... Khoản thu này là để "nuôi" cán bộ xóm. Còn về quỹ dân sinh kinh tế thì chẳng ai hiểu quỹ gì. Một người dân xóm Thái Thịnh nói, "Thế nhưng dù là trẻ mới sinh ra hay cụ già thì đều không được bỏ sót. "Có nhiều khoản thu ở xã, xóm cũng thu, rồi nhiều khoản khác chúng tôi chẳng biết là quỹ gì… Buồn lắm."

Tại xóm Thái Học vẫn còn nhiều gia đình quá nghèo không có khả năng đóng đầy đủ các khoản thu quỹ mà xã, xóm "lập ra." Nhiều gia đình cũng do nghèo đói, không có khả năng trả nợ, thì bị xã, xóm "khoanh vùng" nợ cũ cộng nợ mới lên đến gần cả chục triệu đồng.

Chưa thời đại nào người dân nông thôn khốn khổ như bây giờ. Đã lừa đảo dân nghèo kiết xác lại còn đóng đủ thứ thuế phí. Nông thôn mới ơi là nông thôn mới!!! Thà là "nông thôn cũ" cho dân đỡ khổ hơn. Các quan nông thôn cũng đâu phải tay vừa. Ăn trên ngồi trước coi dân như cỏ rác. Đến bao giờ người dân nông thôn VN mới hết khổ đây? Xin các quan chóp bu cả tỉnh cả nước trả lời đi.

Văn Quang

Viết từ Sài Gòn ngày 05.09.2016

Friday, September 2, 2016

Nhật Ký Biển Đông: Một Thế Giới Xuân Thu Chiến Quốc

Nhật Ký Biển Đông hai tuần cuối Tháng Tám ghi nhận những biến chuyển quan trọng như sau:

Tình hình thế giới:

- Business Insider ngày 15/8/2016: Trong một bài báo nhan đề, "Cuộc chiến với Hoa Lục năm 2025 sẽ đẫm máu và không thể thắng được". (A war with China in 2025 would be bloody and unwinnable) đã đưa ra luận cứ như sau, "Nhóm nghiên cứu chiến lược quốc phòng hàng đầu vừa phổ biến một báo cáo dường như ám chỉ một cuộc chiến có thể giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Nội dung nói chung là xấu, nhưng sự lượng giá về một cuộc chiến tranh tổng lực Hoa-Mỹ vào năm 2025 là một bức tranh thảm khốc do hậu quả của cuộc tranh chấp giữa hai siêu cường của thế giới. Trong lúc cuộc chiến tranh bây giờ gây tốn kém cho Hoa Kỳ và Trung Quốc do sự gia tăng chống tiếp cận (không cho đến gần), khí cụ để ngăn không cho kẻ thù có thể chiếm hoặc đi qua một vùng nào đó, cùng sự gia tăng sức mạnh của HKMH lẫn máy bay của Trung Quốc làm cho Hoa Kỳ khó có thể giữ vị trí thống trị về quân sự và đạt chiến thắng quyết định vào năm 2025." (A top defense strategy think tank recently released a report hat looks at the implications of a possible war between the US and China. The news is almost universally bad, but the assessment of a full-scale war between the US and China in 2025 paints a dire picture of the aftermath of a conflict between the worlds two biggest superpowers. While a war today would be costly for the US, Chinas increasing anti-access, area denial arsenal as well as its growing carrier capability and aircraft strength could make it impossible for the US to establish military dominance and achieve a decisive victory in 2025, the report by the RAND Corporation says.) Theo Business Insider ngày 24/8/2016, căn cứ hải quân của Hoa Lục tại Djibouti chỉ cách căn cứ hải quân lớn nhất của Hoa Kỳ tại Phi Châu có vài dặm, dự trù hoàn tất vào năm tới cho thấy Hoa Lục đang nỗ lực để trở thành một cường quốc hải quân toàn cầu. Djibouti nằm ở cửa ngõ ra vào Hồng Hải. Ai trấn giữ ở đây sẽ khống chế được Bắc Phi, Yemen, Saudi Arabia và hải lộ chiến lược qua Kênh Đào Suez để tiến vào Địa Trung Hải.

- AP ngày 16/8/2016: Khoảng 900 người ở thị trấn Seongju, kể cả phụ nữ đã cạo trọc đầu để phản đối việc Hoa Kỳ triển khai hệ thống lá chắn hỏa tiễn THAAD tại Nam Hàn."

- International Business Times ngày 17/8/2016: "Nam Dương đã cho đánh chìm bằng thuốc nổ 60 tàu đánh cá của nước ngoài đã vi phạm lãnh của họ hải để kỷ niệm 71 Năm Độc Lập."

- AFP ngày 18/8/2016: " Thổ Nhĩ Kỳ rung chuyển bởi ba cuộc tấn công khủng bố vào đồn cảnh sát và lực lượng quân sự do du kích quân người Kurd tiến hành trong vòng 12 giờ tại khu vực không đông người Kurd, giết chết sáu người và làm bị thương 200 người. Các giới chức Thổ Nhĩ Kỳ đã xác định tổ chức PKK (Đảng Lao Động Kurd) đứng sau lưng những cuộc tấn công khủng bố này." Rồi vào ngày 20/8/2016, một vụ đánh bom nữa lại xảy ra bên ngoài một đám cưới tại miền nam Thổ Nhĩ Kỳ sát biên giới với Syria làm ít nhất 51 người chết, 69 bị thương. Tổng Thống Erdogan nói rằng người đánh bom cảm tử này là một cậu con trai khoảng từ 12-14 tuổi. Rồi vào ngày 26/8/2016, lại một cuộc tấn công bằng bom xe tại Thị Trấn Cizre, giết chết 11 nhân viên cảnh sát và làm bị thương 78 người.

- Reuters ngày 20/8/2016: "Cả trăm ngàn dân Yemen đã xuống đường tại Thủ Đô Sanaa để ủng hộ lực lượng Houthis đang kiểm soát thủ đô và một vài thành phố lớn khác. Đây là cuộc biểu tình lớn nhất kể từ năm 2011 đã buộc Tổng Thống Ali Abdullah Saleh phải từ chức vào năm đó."

Qua hành động này chúng ta thấy Hoa Lục đang tạo ảnh hưởng ở vùng Trung Đông bao gồm Ba Tư, Hồi Quốc và nay là Syria là lãnh địa mà từ trước tới giờ ảnh hưởng của Hoa Kỳ gần như tuyệt đối. Tưởng cũng nên nhắc lại đây, vào ngày 4/1/2016, Trung Quốc đã cho mời đại diện các phe đối lập Syria cùng họp tại Bắc Kinh.

Hiện nay liên minh do Ả Rập Sê-út cầm đầu với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ đang cố gắng dẹp tan lực lượng này. Thế nhưng cũng theo Reuters ngày 21/8/2016, chính phủ liên minh vừa được thành lập đã đề nghị cho phép Nga được sử dụng các căn cứ quân sự tại Yemen để chống khủng bố. Hiện nay Ô. Ali Abdullah Saleh cùng với Houthis đã kiểm soát được phần lớn đất nước. Nếu Nga đem quân vào đây mà lực lượng chính là không quân thì Ả Rập Sê-út và Mỹ khó lòng bứng Houthis ra khỏi Yemen.

- Fox News ngày 22/8/2016: "Bộ Ngoại Giao Thổ Nhĩ Kỳ cho hay họ đã rút vị đại sứ tại Áo về nước sau một loạt những đụng chạm. Ô. Mevlut Cavusoglu nói rằng đại sứ được triệu hồi về nước để tham khảo. Liên hệ ngoại giao Thổ-Áo đã căng thẳng trong vài tuần lễ khi một viên chức ngoại giao cao cấp của Áo nói rằng Thổ đang hướng tới một chế độ độc tài và kêu gọi chấm dứt việc thương thảo để Thổ gia nhập Liên Hiệp Âu Chau. Còn Thổ thì nói rằng Áo là thủ đô của "ông tổ" kỳ thị chủng tộc."

- Business Insider ngày 23/8/2016: "Ngoại trưởng ba quốc gia Trung Hoa, Nhật Bản và Nam Hàn họp nhau vào ngày 23 & 24/8/2016 tại Tokyo giữa những căng thẳng về tranh chấp lãnh thổ giữa ba nước và vấn đề an ninh trong vùng. Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Hoa nói rằng cuộc họp ba bên sẽ giúp duy trì hợp tác và tiến hành một cộng đồng kinh tế vào năm 2020. " Theo AP ngày 24/8/2016, trong một hành vi hiếm hoi cả ba ngoại trưởng đều lên án Bắc Hạn đã thử nghiệm phóng hỏa tiễn từ tàu ngầm.

Tình hình Syria:

- Newsmax ngày 16/8/2016: "Lần đầu tiên Nga thông báo máy bay ném bom của Nga phát xuất từ căn cứ Hamedan của Ba Tư tấn công lực lượng Nhà Nước Hồi Giáo tại Syria." Như vậy giữa Nga và Ba Tư đã có sự hợp tác sâu rộng về quân sự. Theo AP ngày 22/8/2016, Đại Sứ Nga tại Ba Tư cho biết các máy bay Nga đã rời căn cứ ở Ba Tư.

- ABC News ngày 18/8/2016: "Một giới chức quân sự cao cấp của Trung Quốc trong tuần này đã viếng thăm Syria để bày tỏ sự ủng hộ Tổng Thống Assad trước những lo ngại về những bạo động tôn giáo trong nước. Phó Đô Đốc Guan Youfei đã gặp gỡ Bộ Trưởng Quốc Phòng Fahd Jassem al-Freij của Syria tại Damascus. Ngày hôm sau, viên chức này cũng đã gặp vị tướng của Nga đang điều hợp các chiến dịch quân sự trợ giúp Ô. Assad chống lại phe nổi dậy."

- AFP ngày 19/8/2016: "Các máy bay thuộc liên minh do Hoa Kỳ dẫn đầu đã cất cánh để bảo vệ các binh sĩ thuộc lực lượng đặc nhiệm của mình. Vào ngày 18/8/2016, hai máy bay SU-24 của Syria đã oanh kích vào lực lượng người Kurd hiện đang được Hoa Kỳ huấn luyện tại khu vực đông bắc của thị trấn Hasaskeh."

- Reuters ngày 20/8/2016: "Thủ Tướng Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng Thổ sẽ đóng vai trò tích cực hơn trong cuộc khủng hoàng Syria và Tổng Thống Assad sẽ có vai trò trong việc chuyển tiếp lãnh đạo nhưng sẽ không có vai trò gì trong tương lai. " Ngày 25/8/2016, xe tăng, máy bay và lực lượng đặc biệt Thổ Nhĩ Kỳ và khoảng 5000 phiến quân gốc Thổ vượt qua biên giới Syira, chiếm đóng thị trấn Jarablus từ tay Nhà Nước Hồi Giáo để ngăn ngừa lực lượng người Kurd YPG được Mỹ hỗ trợ lấn chiếm một giải đất dọc theo biên giới phía nam của Thổ khiến cuộc chiến Syria càng ngày càng trở nên phức tạp hơn. Theo AFP ngày 28/8/2016, khoảng 25 chiến binh người Kurd và 20 dân thường đã chết trong các cuộc oanh kích của Thổ Nhĩ Kỳ bước qua ngày thứ năm. Dường như các chiến binh người Kurd không chịu tuân lệnh Hoa Kỳ yêu cầu rút lui khỏi khu vực mà họ chiếm đóng nằm dọc biên giới Syria. Vào ngày 29/8/2016, Ngũ Giác Đài kêu gọi đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng người Kurd ngưng tấn công nhau tại biên giới Syria. Vào ngày 31/8/2016, bộ trưởng đặc trách Liên Hiệp Âu Châu của Thổ phủ nhận một thỏa hiệp ngưng bắn với lực lượng người Kurd tại biên giới Syria.

- AFP ngày 28/8/2016: "Quân chính phủ Syria đã tiến vào Daraya gần thủ đô Damascus trong ngày 27/8/2016 sau khi phiến quân và dân chúng đã di tản khỏi thành phố này sau bốn năm bị vây khổn."

Tình hình Biển Đông:

- AFP ngày 16/8/2016: "Tổng Thống Nam Dương Joko Widodo trong một thông điệp quốc gia đã cam kết bảo vệ từng tấc đất và biển của tổ quốc sau khi có những đụng chạm với tàu Trung Quốc chung quanh những hòn đảo của Nam Dương ở Biển Đông. Trong thông điệp, Ô. Joko Widodo cũng nói rằng Nam Dương đã tích cực tham gia vào việc tìm kiếm giải pháp hòa bình cho những tranh chấp vể chủ quyền của những hòn đảo. Ông cũng nhấn mạnh tới chủ quyền của Nam Dương đối với Đảo Natunas và khu vực giàu tài nguyên xung quanh.

- Business Insider ngày 19/8/2016: "Vào ngày 17/8/2016, Không Lực Hoa Kỳ đã thực hiện một hành động lịch sử bằng cách cho các máy bay ném bom chiến lược tầm xa B-52, B-1 và B-2 bay trên Căn Cứ Không Quân Andersen của Guam trước khi tiến hành những cuộc tập trận tại Biển Đông và Đông Bắc Á."

- AP ngày 21/8/2016: "Máy bay và tàu chiến của Trung Quốc đã tiến hành một cuộc tập trận tại Biển Nhật Bản vào tuần rồi trong đó Bắc Kinh phô diễn tuần dương hạm thuộc thế hệ mới nhất giữa lúc tranh chấp lãnh thổ căng thẳng với các láng giềng Á Châu." Theo Business Insider ngày 21/8/2016: "Đại Sứ Trung Quốc tại Nhật Bản Cheng Yonghua nói rằng Nhật Bản sẽ vượt giới hạn cuối cùng nếu tàu chiến của họ tham dự cái gọi là chiến dịch tự do hàng hải do Hoa Kỳ khởi xướng tại Biển Đông."

- VOA News ngày 24/8/2016: "Chính quyền Căm Bốt vừa kêu gọi đồng minh lâu đời Việt Nam ngưng hành động có thể là xâm lấn lãnh thổ của họ. Bức thư của Bộ Ngoại Giao Căm Bốt gửi tới Hà Nội mô tả những hành động có thể là xâm lấn lãnh thổ như đào chín hồ chứa nước, xây dựng nhà và đường tại phía đông, một tiền đồn tại Tỉnh Kandal và có thể là một đường xâm nhập/tiến (gateway) vào Tỉnh Takeo."

Có thật Việt Nam xâm lấn đất đai của Căm Bốt không? Hay Ô. Hun Sen đang phải đối phó với tinh thần "bài Việt" do nhóm đối lập quá khích gây ra cho nên thỉnh thoảng "la quảng la tiều" để lấy lòng dân chúng nhất là cuộc bầu cử sắp tới? Tôi không nghĩ rằng trong tình thế này Việt Nam lại có ý định xâm lấn lãnh thổ của Căm Bốt. Chính Thủ Tướng Hun Sen cho biết, hai nước đã hoàn thành việc cắm mốc phân định trên 83% chiều dài đường biên giới. Chỉ còn vài điểm chưa thể phân định được. Điều đó cũng dễ hiểu vì trải qua trăm năm Pháp thuộc, ba nước Việt-Mên-Lào là một. Tại vùng biên giới như Châu Đốc, Hà Tiên, An Giang, Tây Ninh…dân chúng hai bên qua lại làm ăn, cầy cấy theo mùa, đánh cá, có khi xây cất chòi lá, nhà ở tạm, có khi lấy vợ lấy chồng…cả trăm năm như thế có sao đâu. Rồi sau này, một số ông làng ông xã bên Miên thấy đất rộng mênh mông, không người canh tác, bèn cho bà con Việt Nam "mướn". Nay vẽ đường phân ranh cũng khó vì nông dân hai bên ai cũng cho rằng đất đó là của mình. Thôi thì cứ để lửng lơ như thế rồi từ từ tính sau…miễn là đừng xây đồn bót, đem binh sĩ trú đóng tại đây là được. Sau cuộc bầu cử vấn đề biên giới Miên-Việt lại từ từ chìm lắng rồi vài năm sau nó lại bùng lên giống như căn bệnh kinh niên. Một đất nước muốn tiến lên mà cứ dùng chiêu bài "quốc gia cực đoan" hay hận thù chủng tộc – thì chỉ là liều thuốc phiện ru ngủ quần chúng. Lãnh đạo dùng chiêu bài này miệng nói "yêu nước" nhưng thật sự có tội với đất nước và đang hủy diệt đất nước. Những cọ sát trong lịch sử tuy đau thương, nghiệt ngã nhưng cũng phải quên đi để hướng về tương lai. Một hiện tại ổn định và một tương lai tươi sáng là cứu cánh của mọi sách lược quốc gia. Và chúng ta cũng cần phải phân biệt thế nào là kẻ "say mê quyền lực" mị dân và người "kinh bang tế thế". Kẻ "kinh bang tế thế" không một hành động nào mà không suy nghĩ tới quyền lợi tối thượng của đất nước và của nhân dân. Nhưng quần chúng ít khi phân biệt được thế nào là chính nhân quân tử và ngụy quân tử. Mấy ai nhìn ra Nhạc Bất Quần là ngụy quân tử? Ngụy quân tử là kẻ mà - miệng nói ra toàn chuyện tốt lành, thương dân yêu nước nhưng trong âm thầm, trong bí mật, toàn là chuyện gian trá để thủ lợi cho bản thân, cho gia đình, cho băng đảng của mình.

- Newsweek ngày 28/8/2016: Nhân Hội Nghị Thượng Đỉnh ASEAN sắp tổ chức tại Lào mà Ô. Obama dự trù tham dự, trong một bài báo nhan đề, "Liệu Lào đang chuyển sự trung thành từ Hoa Lục qua Mỹ và Việt Nam?" (Is Laos Shifting Allegiances from China to Vietnam and the US? Bài báo cho biết, "Một viên chức ngoại giao Tây Phương ở Đông Nam Á nói rằng chính quyền mới của Lào chịu ảnh hưởng của Việt Nam hơn Trung Quốc. Sẽ không là quá trễ cho Tổng Thống Obama viếng thăm. Ô. Obama sẽ là vị tổng thống đương nhiệm đầu tiên viếng thăm quốc gia nằm trong đất liền - là nơi mà Hoa Kỳ đã tiến hành một cuộc chiến tranh bí mật trong khi tham chiến tại Việt Nam, đã ném khoảng hai triệu tấn bom xuống đất nước này. Khoảng 30 phần trăm số bom không nổ khiến để lại một di sản hiểm nguy và tốn kém." Theo Reuter, tân thủ tướng Lào và nội các của ông phần lớn đều học tại Việt Nam, các bảng hiệu thương mại nhiều nơi mang song ngữ Lào-Việt. Việt Nam theo đuổi một chính sách rất khéo léo với Lào, kể cả vấn đề biên giới.

-CNN ngày 28/8/2016: "Phi Luật Tân dự trù có thể Tổng Thống Rodrigo Duterte sẽ thăm Trung Quốc cuối năm nay, vài tháng sau khi Manila thắng vụ kiện Trung Quốc ở Biển Đông. Ngoại Trưởng Phi Luật Tân Yasay đã nói điều này trong cuộc phỏng vấn với CNN ngày 25/8/2016."

Nếu Ô. Duterte làm thế thì ông không phải là nhà chiến lược khôn ngoan hoặc ông không có cố vấn giỏi. Theo tôi, ông nên thăm Ô. Obama trước rồi thăm Ô. Tập Cận Bình sau thì ông mới có thế mạnh, tức lấy "đòn bẩy" Mỹ để thương thảo với Hoa Lục. Nay ông tay không, yếu như con sên thì lấy gì để "đối thoại" hay "thương thảo" với Trung Quốc? Nếu tôi là Ô. Tập Cận Bình thì tôi sẽ hứa hẹn đủ điều và chỉ yêu cầu ông đuổi Mỹ. Liệu trong tình thế này ông có dám đuổi Mỹ không? Mỹ còn ở đó với năm căn cứ quân sự mà đất nước ông đang lâm nguy huống chi Mỹ rút đi. Nếu ông thăm Trung Quốc cuối năm nay thì đây là "gáo nước lạnh" dội vào mặt Hoa Kỳ. Xin nhớ cho, các cường quốc lẫy lừng như Anh, Pháp, Đức, Nhật mà còn phải nương tựa vào Mỹ. Ngay một nước lớn như Ấn Độ cũng phải cân bằng ảnh hưởng giữa Mỹ và Hoa Lục hà huống gì Phi Luật Tân? Kinh nghiệm trước mắt cho thấy, các quốc gia nhỏ mà "chống" lại Mỹ đều tan như xác pháo. Đó là sự thực hiển nhiên không cần bàn cãi. Các quốc gia nhỏ cần phải nương theo các đại cường để mà sống còn. Là nước nhỏ, ngu dại nhất là chống lại một đại cường khác, nhất là sau lưng chẳng có đại cường hay quốc tế nào hỗ trợ, ngoại trừ khi đại cường xâm lấn đất nước mình. Để xem tương lai Ô. Duterte đi về đâu. Tuy nhiên trong tình thế này, nếu Mỹ tìm cách lật đổ Ô. Duterte thì cũng sẽ là thảm họa cho Mỹ và Đông Nam Á. Thế nhưng vào ngày 29/8/2016, Ô. Duterte lại nó rằng ông sẽ không buộc Trung Quốc phải tuân thủ phán quyết của Tòa Hague về Đường Lưỡi Bò ngay lập tức, nhưng ông có thể làm vậy trong tương lai. Ngoài Hoa Kỳ, một trong những quốc gia lo lắng nhất về chính sách ngoại giao của Phi là Việt Nam, sau đó là Nhật Bản.

- AFP ngày 30/8/2016: "Trong chuyến viếng thăm Tân Gia Ba (trước đó là Brunei), Ô. Trần Đại Quang cảnh báo sẽ không có kẻ chiến thắng (no winers) nếu có xung đột vũ trang ở Biển Đông. Chủ Tịch Quang cũng nói thêm rằng những chuyển biến mới đây đã đe dọa an ninh khu vực." Trong khi đó theo Reuters, vào ngày hôm nay 30/8/2016, Ngoại Trưởng Yasay của Phi Luật Tân nói rằng Trung Quốc sẽ là kẻ thất bại nếu không công nhận phán quyết của Tòa Hague về Đường Lưỡi Bò.

Ngày nay chiến tranh "ý thức hệ" không còn, chiến tranh "chống khủng bố" là vấn đề riêng của Mỹ và Âu Châu không liên hệ gì tới Á Châu, Phi Châu và Nam Mỹ cho nên chỉ còn vấn đề quyền lợi quốc gia. Ai đem lại lợi ích cho đất nước mình thì chơi. Ai làm hại thì chống lại hoặc lánh xa chứ không phải chỉ chơi chỉ gắn bó, chỉ trung thành với Mỹ với Nga hay với Tàu như năm xưa. Cho nên thế giới đang biến động trong bối cảnh "Đông Chu Liệt Quốc" mà quyền lợi quốc gia là tối thượng: Thái Tử Đan chặt cánh tay ái thiếp của mình để tặng Kinh Kha cũng chỉ vì lợi ích quốc gia. Vua Trần Anh Tông gả em gái là Huyền Trân Công Chúa cho Chế Mân cũng vì lợi ích dân tộc. Cả ngàn năm, các vua Đại Việt ta phải triều cống Trung Hoa cũng chỉ muốn giữ yên đất nước, chứ không phải các vua cam tâm làm nô lệ cho phương Bắc. Liên minh, liên hiệp, hợp tác chiến lược, hợp tác toàn diện…không phải là "cứu cánh" mà chỉ là "phương tiện" để đạt lợi ích. Nhiều khi im lặng, trung lập, "đu dây", "đi hàng hai"cũng là chiến lược để bảo vệ đất nước. Mình là "tép riu", hai "ông kẹ" đánh nhau mà xía vào thì "từ chết tới bị thương". Con sư tử rụng vài sợi lông thì con dê, con cừu, con nai, con bò đã bỏ mạng rồi. Cho nên Lão Tử dạy rằng "phải biết". Các nước nhỏ ngày nay cũng như thời Xuân Thu Chiến Quốc, hùa theo cũng khổ, không theo cũng khổ. Nước nhỏ mà "hung hăng con bọ xít" chắc chắn sẽ diệt vong. Phải thật khiêm tốn, phải thật khôn ngoan và sắc như "dao lá liễu" và lúc nào cũng phải cảnh giác, tỉnh táo như cọp rình mồi trong đêm.

Trong tương quan lực lượng hiện tại, Hoa Lục sẽ tự sát nếu tấn công các chiến hạm của Hoa Kỳ tại Biển Đông. Còn nếu muốn tấn công để chiếm một số đảo ở Trường Sa của Việt Nam thì phải đem một lực lượng hải quân hùng hậu và Việt Nam sẽ tiến hành một cuộc chiến tranh đề kháng kéo dài, gây thiệt hại nặng nề cho cả hai bên, hải lộ quốc tế tắc nghẽn khiến rúng động toàn cầu và một lực lượng hải quân quốc tế có thể sẽ kéo đến đây. Nếu một lực lượng hải quân quốc tế kéo tới Biển Đông, họ sẽ vĩnh viễn ở lại như một lực lượng gìn giữ hòa bình, cục diện thế giới đổi thay.

Nhận Định:

Vào ngày 22/8/2016 Washington Post đưa tin, "Ngoại Trưởng Ba Tư khởi đầu chuyến viếng thăm Châu Mỹ La Tinh bằng Cuba và nói rằng hai quốc gia đã liên kết do lịch sử chống lại sự thảm sát của Hoa Kỳ. Ông Mohammad Javad Zarif nói rằng lịch sử chứng tỏ chúng ta có thể thắng qua cuộc đề kháng. Ngoại Trưởng Ba Tư sau đó sẽ viếng thăm các quốc gia Nicaragua, Ecuador, Chí Lợi, Bolivia và Venezuela."

Ba Tư là quốc gia Hồi Giáo duy nhất mở rộng ảnh hưởng ngoại giao ra ngoài khu vực Trung Đông. Ô. Putin và Ô. Tập Cận Bình cũng đã viếng thăm Ba Tư. Các chiến hạm của Ba Tư cũng đã ghé thăm Hoa Lục. Có thể trong tương lai, trục Nga-Trung Quốc-Ba Tư sẽ hình thảnh để chống lại Hoa Kỳ.

Thế giới hiện nay như "Bức tranh vân cẩu". Có những khu vực chạy vạy miếng cơm, manh quần tấm áo từng ngày chưa xong. Có những khu vực tổ chức thi hoa hậu liên miên. Nghèo mạt rệp cũng đua đòi tổ chức thi hoa hậu vì ảo tưởng rằng đất nước có nhiều hoa hậu là đất nước văn minh, tiến bộ. Các tài tử điện ảnh, người mẫu, ca sĩ, các "bà lớn" mặc áo giá năm mười ngàn đô-la một lần rồi quăng đi. Có những khu vực phụ nữ phải mặc áo choàng phủ kín tới chân. Có những khu vực các cô thản nhiên cửi truồng nằm trên bãi biển để phơi nắng cho da sạm lại. Còn các dạ hội, đại hội, các cô ăn mặc gần như lõa lồ được cả trăm phó nhòm chụp ảnh rồi phổ biến toàn cầu cho thiên hạ ngắm chơi, rồi sau đó quảng cáo bán hàng. Có những khu vực giết nhau từng ngày, cho dù đất nước có thành "núi xương sông máu", thành đống gạch vụn, miễn sao tôn giáo của mình còn, tín điều của mình đúng, niềm tin của mình là tuyệt đối. Và quá nhiều liên minh, hợp tác, liên hiệp kinh tế ra đời và quá nhiều hội nghị thượng đỉnh. Có những quốc gia có mặt trong hai, ba, bốn tổ chức hợp tác kinh tế một lúc, do đó biên giới "bạn thù" khó phân biệt. Chẳng hạn Úc Châu và Anh Quốc là hai đồng minh chiến lược của Mỹ nhưng lại làm ăn buôn bán thân thiết với Hoa Lục như "vợ chồng". Điều này cho thấy ai cũng muốn thủ lợi, muốn vươn lên cho đất nước mình. Còn các "ông kẹ" thì bộ trưởng ngoại giao chạy như con thoi dùng "hợp tác kinh tế" hoặc "khối" hoặc "liên minh" hoặc viện trợ/cho vay như một phương tiện liên kết sức mạnh để bá chủ hay khống chế kẻ thù. Thế giới đang ở vào chu kỳ biến động từng ngày, từng giờ chưa biết tương lai đi về đâu. Chẳng hạn một "khối" họp hành liên miên vui vẻ. Họp xong nắm chặt tay nhau để tỏ tình đoàn kết. Nhưng một "ông kẹ" chạy tới, quăng bó bạc vài tỉ đô-la vào nhà một thành viên nào đó, thế là "khối" bỗng dưng tan tác. Rồi một nước nhỏ cần tiền để phát triển đất nước bèn cho một "ông kẹ" thuê để đặt căn cứ quân sự. Thế là từ một khu vực yên bình nay biến thành lò lửa chiến tranh lúc nào không hay. Còn ông Bắc Hàn, dân đói rã rời nhưng lúc nào cũng đe dọa cho Hoa Kỳ thưởng thức món "bom nguyên tử".

Trong cái "trận đồ Bát Quái" đó tìm ra một giải pháp cho nhân loại thật khó. Khi người ta đóng thêm hàng không mẫu hạm tối tân, máy may ném bom chiến lược tàng hình, khu trục hạm tàng hình, quân sự hóa biển khơi mà mình ngồi đó "tụng kinh niệm Phật" hay cầu nguyện thì giống như con cọp đã vào tới sân mà con lợn vẫn ngồi ca "sáu câu vọng cổ". Do đó, hầu như khắp thiên hạ, ngoài việc ngoại giao con thoi, tập trận, chạy đua vũ trang và mua sắm vũ khí...thì không còn con đường nào khác. Nó giống như tác động của "nghiệp", hay mê hồn trận, rút ra không được. Liên Hiệp Quốc ngày nay cũng giống như "Ông Phỗng Đá", như ông Khổng Tử năm xưa chạy đôn chạy đáo khắp nơi khuyên thiên hạ "tu thân" và làm việc "nhân nghĩa" chẳng ai thèm nghe cho nên thầy trò đói dài dài. Còn Thương Ưởng, Lý Tư, Tô Tần, Trương Nghi…khuyên nên đánh nước này, nên chiếm nước kia, nên luyện tập binh mã, nên lập "liên minh" chống lại kẻ này kẻ kia…thì các vua nghe ầm ầm. Lịch sử chỉ là sự lập lại. Thế giới Ta Bà này vốn Vô Thường và Luân Hồi. Hết trị rồi loạn. Hết chinh chiến rồi lại chiến chinh. Hết vui rồi lại buồn. Hết bạo chúa rồi lại độc tài. Một đế quốc vừa xụp đổ thì một đế quốc khác lại mọc lên. Một gian thần vừa chết đi thì một gian thần khác lại lộng hành. Một anh hùng vừa ngã xuống lại có anh hùng khác đứng dậy. Một dâm phụ vừa bị nguyền rủa thì một ác phụ khác lại lên ngôi... giống như bài kệ tụng của Thiền Sư Tuyết Đậu (980-1052):

Ngưu đầu một mã đầu hồi.

Tào Khê (*) kính lý tuyệt trần ai.

Đả cố khán lai quân bất kiến.

Bách hoa xuân chí vị thùy khai?

Dịch nghĩa:

Đầu trâu vừa vào, thì đầu ngựa lại ra (giống như trên sân khấu)

Trong khi tấm gương của người Tào Khê không dính một bụi trần.

Đánh trống mời mọi người tới xem sao chẳng thấy?

Trăm hoa xuân đến, nở vì ai?

Cứ thử tưởng tượng Thời Xuân Thu Chiến Quốc, một người dân bình thường làm được gì? Có lẽ chỉ có nước cày cấy, đóng thuế cho vua quan, gửi con đi lính để rồi "Đống xương vô định đã cao bằng đầu". Rồi trong Đệ I, Đệ II Thế Chiến người dân bình thường làm được gì? Rồi trong cuộc Chiến Tranh Lạnh người dân bình thường làm được gì? Và ngày nay, cả tỷ người bình thường trên thế giới này và kể cả hằng trăm quốc gia nhỏ bé rồi sẽ làm được gì? Có lẽ rồi cũng đành "nhắm mắt đưa chân". Số phận của chúng ta không do chúng ta định đoạt mà do các "ông kẹ" định đoạt. Muôn đời vẫn là như thế. Cho nên vui được ngày nào cứ vui. Tâm địa lúc nào cũng vẫn cứ trắng trong như người Tào Khê. Nghĩ tới ngày mai thêm mệt giống như cụ Cao Bá Quát nói, "Thế sự thăng trầm quân mạc vấn" và như câu nói rất bình dân của Miền Nam trước đây, "Xin đừng hỏi tại sao".